ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Δώσε την ευκαιρία στον εαυτό σου να απαλλαγείς από το τσιγάρο ζητώντας βοήθεια στο ιατρείο διακοπής καπνίσματος. Σύντομα θα καταλάβεις ότι αυτό που θεωρούσες αδύνατο είναι πλέον μία εύκολη πραγματικότητα.

Είναι γενικά αποδεκτό ότι το κάπνισμα αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες θανάτου που μπορούν να προληφθούν στον σύγχρονο κόσμο. Το κάπνισμα συνδέεται με μια σειρά από σοβαρά προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, του καρκίνου, των αναπνευστικών προβλημάτων και πολλών άλλων. Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης αυτών των προβλημάτων και να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής και την αναμενόμενη διάρκεια ζωής του ατόμου.

Η πρώτη αιτία θανάτου που μπορεί να προληφθεί!

Γνωρίζετε ότι το κάπνισμα είναι η πρώτη αιτία θανάτου που μπορεί να προληφθεί στον σύγχρονο κόσμο;

Ότι δηλαδή αν μπορέσουμε να το εξαλείψουμε θα σώζουμε ετησίως περισσότερους ανθρώπους συγκριτικά με την θεραπεία της αρτηριακής πίεσης, του διαβήτη κ.α . Κάθε χρόνο πεθαίνουν από το κάπνισμα πάνω από 6 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως και περίπου 24 χιλιάδες Έλληνες.

Περίπου 1 από τους 3 θανάτους ανδρών μέσης ηλικίας οφείλεται στο κάπνισμα. Είναι αιτία για παθήσεις που υποβαθμίζουν την ποιότητα της ζωής μας, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η οστεοπόρωση, η γήρανση του δέρματος (ρυτίδες), το έλκος στομάχου, η σεξουαλική ανικανότητα, η υπογονιμότητα και οι επιπλοκές κατά την κύηση.

Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας το κάπνισμα είναι νόσος καθώς πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια της εθιστικής συνήθειας. Ο καπνιστής δηλαδή, έχει έντονη επιθυμία και αδυνατεί να περιορίσει την χρήση του τσιγάρου καθώς αναπτύσσει συμπτώματα στέρησης σε κάθε τέτοια προσπάθεια, ενώ έχει ανάγκη για ολοένα και περισσότερη χρήση του (ανάπτυξη ανοχής).

Επίσης για τον καπνιστή το κάπνισμα αποτελεί προτεραιότητα σε σχέση με άλλες απολαύσεις και καπνίζει παρά τις απαγορεύσεις, τους περιορισμούς και τις ενδείξεις για τη βλαπτική επίδραση στην υγεία. Τέλος, τα ποσοστά υποτροπής μετά από την επιτυχή διακοπή του είναι υψηλά.

Το να διακόψεις το κάπνισμα μόνος σου είναι δύσκολο, καθώς η νικοτίνη είναι μία ισχυρή εξαρτησιογόνος ουσία, όμοια με την ηρωίνη και το αλκοόλ. Δεν είναι όμως αδύνατο, ειδικά τα τελευταία χρόνια, που η φαρμακευτική μας φαρέτρα έχει εμπλουτιστεί με νέα, ιδιαιτέρως αποτελεσματικά, φάρμακα και η κοινωνική επαγρύπνηση κατά της μάστιγας του καπνίσματος βρίσκεται στο αποκορύφωμα της.

Γιατί είναι βλαβερό το τσιγάρο;

Το τσιγάρο περιέχει πάνω από 4000 διαφορετικές ουσίες, οι περισσότερες βλαβερές-τοξικές για τον οργανισμό. (Ανά εισπνοή υπολογίζεται ότι εκπέμπονται 100.000.000.000.000.000 οξειδωτικά μόρια).

Αν και η νικοτίνη είναι ίσως η πιο ακίνδυνη ουσία από αυτές, αποτελεί την αιτία του εθισμού και επομένως της δυσκολίας που αντιμετωπίζουμε στην προσπάθεια για την διακοπή του. Έχει βρεθεί ότι καπνίζοντας 5 τσιγάρα ημερησίως για 10 ημέρες, ο εγκέφαλος υφίσταται τέτοιες δομικές αλλαγές (σε επίπεδο υποδοχέων) ώστε επέρχεται ο εθισμός!

info - Vittorakis

Το ήξερες ότι κάποια από τα χημικά που περιέχει το τσιγάρο χρησιμοποιούνται ως δηλητήρια ποντικιών, καύσιμα πυραύλων, εντομοαπωθητικά;

Tι βλάβες προκαλεί το κάπνισμα στον οργανισμό μου; Για τι ενοχοποιείται το κάπνισμα;

Περίπου 1 στους 3 θανάτους ανδρών μέσης ηλικίας οφείλεται στο κάπνισμα.

Το κάπνισμα προκαλεί:

  • το 87% των καρκίνων του πνεύμονα,
  • το 30% των άλλων καρκίνων (όπως της ουροδόχου κύστης, του οισοφάγου, του παγκρέατος, του λάρυγγα, του μαστού, του στομάχου και της μήτρας).
  • το 14 % των θανάτων από αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.
  • Αποτελεί σημαντική αιτία θανάτου από έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Το κάπνισμα απειλεί όχι μόνο τη δική σας υγεία αλλά και την υγεία των ανθρώπων που σας περιβάλλουν, ειδικά των παιδιών. Το passsive smoking, ή δευτερογενές κάπνισμα, μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία των παιδιών και των μη καπνιστών γενικά.

Tι Βλάβες Προκαλεί το Κάπνισμα στον Οργανισμό μου; (συνέχεια)

Το κάπνισμα επίσης…

  • Προκαλεί υπογονιμότητα σε άνδρες και γυναίκες και σεξουαλική δυσλειτουργία (η νικοτίνη είναι αγγειοσυσταλτικό – τα γνωστά Viagra/Cialis είναι αντιθέτως αγγειοδιασταλτικά.
  • Στην εγκυμοσύνη το κάπνισμα ενοχοποιείται για αυξημένο κίνδυνο αυτόματων αποβολών, προεκλαμψία, πρωορότητα, αποκόλληση πλακούντα-αιμορραγία, μειωμένη ανάπτυξη εμβρύου.
  • Είναι αιτία αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.
  • Προκαλεί πρόωρη εμμηνόπαυση, δυσμηνόρροια (πόνους κατά την έμμηνο ρύση), πρόωρη γήρανση του δέρματος- ρυτίδες, γκρίζα μαλλιά, τριχόπτωση, μόνιμες βλάβες στα δόντια. Καπνίζοντας, μυρίζεις υπερβολικά απαίσια σε έναν μη καπνιστή.
  • Αποτελεί βασική αιτία χρόνιου βήχα και χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (χρόνια βρογχίτιδα – εμφύσημα) και επομένως σημαντικής δυσλειτουργίας- αναπηρίας, ενώ επιδεινώνει τη σοβαρότητα του άσθματος.
  • Οι καπνιστές έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη, αυξημένη πιθανότητα για έλκος στομάχου.

Το παθητικό (δευτερογενές) κάπνισμα.

Το παθητικό (δευτερογενές) κάπνισμα είναι η τρίτη αιτία θανάτου που μπορεί να αποφευχθεί (μετά το ενεργητικό κάπνισμα και το αλκοόλ). Όσοι συζούν με καπνιστές έχουν 20% περισσότερες πιθανότητες για καρκίνο πνεύμονα (εδώ) και διπλάσιο κίνδυνο για έμφραγμα. Επιπλέον, η μυρωδιά που μένει στα ρούχα και στα έπιπλα των καπνιστών δεν είναι αθώα.

Δημιουργείται από βλαβερές ουσίες που καθιζάνουν κατά τη διάρκεια του καπνίσματος . Οι ουσίες αυτές εισπνέονται ακόμη και κατά την απουσία του καπνιστή από το σπίτι και είναι εξίσου καρκινογόνες και βλαβερές ιδίως για τα παιδιά (τριτογενές κάπνισμα).

Πρόσθετες Βλάβες που Προκαλεί το Κάπνισμα στον Οργανισμό μου.

Βελτίωση Πίεσης

Οι ασθενείς που κόβουν το κάπνισμα μειώνουν ή και σταματούν σταδιακά τα αντιυπερτασικά χάπια τους γιατί βελτιώνεται η πίεση τους.

Προφυλάξτε τα Παιδιά σας

Είναι αρνητικό πρότυπο για τα παιδιά μας: Εάν καπνίζουν και οι δύο γονείς τα παιδιά έχουν 80% πιθανότητα να καπνίζουν, εάν καπνίζει ο ένας γονέας τα παιδιά του έχουν 50% πιθανότητα να καπνίζουν, ενώ εάν δεν καπνίζει κανένας γονέας τα παιδιά έχουν 10% πιθανότητα να καπνίζουν.

Μεγαλύτερο Προσδόκιμο Ζωής

Ένας υγιής καπνιστής που καπνίζει χάνει 3 μήνες ζωής για κάθε χρόνο καπνίσματος. Για τον λόγο αυτό οι καπνιστές που σταματούν το κάπνισμα σε ηλικία 30-35 έχουν προσδόκιμο επιβίωσης παρόμοιο με των μη καπνιστών.

Tι Βλάβες Προκαλεί το Κάπνισμα στον Οργανισμό μου; (συνέχεια)

Το κάπνισμα επίσης…

  • Προκαλεί υπογονιμότητα σε άνδρες και γυναίκες και σεξουαλική δυσλειτουργία (η νικοτίνη είναι αγγειοσυσταλτικό – τα γνωστά Viagra/Cialis είναι αντιθέτως αγγειοδιασταλτικά.
  • Στην εγκυμοσύνη το κάπνισμα ενοχοποιείται για αυξημένο κίνδυνο αυτόματων αποβολών, προεκλαμψία, πρωορότητα, αποκόλληση πλακούντα-αιμορραγία, μειωμένη ανάπτυξη εμβρύου.
  • Είναι αιτία αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.
  • Προκαλεί πρόωρη εμμηνόπαυση, δυσμηνόρροια (πόνους κατά την έμμηνο ρύση), πρόωρη γήρανση του δέρματος- ρυτίδες, γκρίζα μαλλιά, τριχόπτωση, μόνιμες βλάβες στα δόντια. Καπνίζοντας, μυρίζεις υπερβολικά απαίσια σε έναν μη καπνιστή.
  • Αποτελεί βασική αιτία χρόνιου βήχα και χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (χρόνια βρογχίτιδα – εμφύσημα) και επομένως σημαντικής δυσλειτουργίας- αναπηρίας, ενώ επιδεινώνει τη σοβαρότητα του άσθματος.
  • Οι καπνιστές έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη, αυξημένη πιθανότητα για έλκος στομάχου.

Τα Οφέλη της Διακοπής του Καπνίσματος

Βελτίωση Πίεσης

Οι ασθενείς που κόβουν το κάπνισμα μειώνουν ή και σταματούν σταδιακά τα αντιυπερτασικά χάπια τους γιατί βελτιώνεται η πίεση τους.

Προφυλάξτε τα Παιδιά σας

Είναι αρνητικό πρότυπο για τα παιδιά μας: Εάν καπνίζουν και οι δύο γονείς τα παιδιά έχουν 80% πιθανότητα να καπνίζουν, εάν καπνίζει ο ένας γονέας τα παιδιά του έχουν 50% πιθανότητα να καπνίζουν, ενώ εάν δεν καπνίζει κανένας γονέας τα παιδιά έχουν 10% πιθανότητα να καπνίζουν.

Μεγαλύτερο Προσδόκιμο Ζωής

Ένας υγιής καπνιστής που καπνίζει χάνει 3 μήνες ζωής για κάθε χρόνο καπνίσματος. Για τον λόγο αυτό οι καπνιστές που σταματούν το κάπνισμα σε ηλικία 30-35 έχουν προσδόκιμο επιβίωσης παρόμοιο με των μη καπνιστών.

Οικονομική αιμορραγία για τον καπνιστή

Το κάπνισμα αποτελεί οικονομική αιμορραγία για τον καπνιστή: σας στερεί ετησίως τις διακοπές με την οικογένεια σας, την δόση για το αυτοκίνητο σας, το νοίκι για ένα καλύτερο σπίτι, δώρα κ.α. Υπολογίστε πόσα χρήματα ξοδεύετε ετησίως και τι θα μπορούσατε να κάνετε.

Το κάπνισμα μπορεί να αποτελέσει σοβαρή οικονομική επιβάρυνση για τον καπνιστή. Καταρχάς, το κόστος των τσιγάρων αναρριχάται σε σημαντικά ύψη, καθώς η τιμή τους συνεχώς αυξάνεται λόγω φόρων και περιοριστικών μέτρων.

Πέραν του κόστους των τσιγάρων, ο καπνιστής πρέπει να αντιμετωπίσει και άλλες δαπάνες, όπως αυτές για αναπτήρες, φίλτρα και άλλα σχετικά προϊόντα. Επιπλέον, το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών, επιβαρύνοντας τον καπνιστή με επιπλέον ιατρικές δαπάνες για την αντιμετώπισή τους.

Τέλος, οι καπνιστές είναι συχνά υποκείμενοι σε απώλειες εργασίας ή περιορισμό της επαγγελματικής τους απόδοσης λόγω προβλημάτων υγείας που συνδέονται με το κάπνισμα.

Συνεπώς, το κάπνισμα αποτελεί μια σημαντική οικονομική αιμορραγία για τον καπνιστή, επηρεάζοντας τόσο το καθημερινό του βιοτικό επίπεδο όσο και την μακροπρόθεσμη οικονομική του ασφάλεια.

Τσιγάρα ημερησίως40Τιμή πακέτου4
Ημερήσιο κόστος6  
Μηνιαίο κόστος180  
Ετήσιο κόστος2190  
Κόστος 10ετίας21900
Δουλεύουμε για να καπνίζουμε. Πόσο πολύ το κάπνισμα βλάπτει το πορτοφόλι μας; - Δρ. Βιττωράκης Στυλιανός Πνευμονολόγος
Ωφέλη Διακοής Καπνίσματος - Βιττωράκης Στυλιανός
ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Ποιά είναι τα Οφέλη της Διακοπής του Καπνίσματος;

Με το που αποφασίσεις να κόψεις το κάπνισμα, ανοίγεις την πόρτα σε μια πληθώρα οφελών για την υγεία και την ευεξία σου. Ορισμένα από τα οφέλη που μπορείς να αναμένεις αμέσως μετά τη διακοπή του καπνίσματος περιλαμβάνουν:

  • Με το που κόψεις το κάπνισμα, σταμάτησε στο δρόμο και μύρισε τα φύλλα ενός δέντρου ή ένα τριαντάφυλλο. Δοκίμασε τον αγαπημένο σας καφέ, φαγητό ή ποτό. Θα ξανανιώσεις ¨ξεχασμένες¨ αισθήσεις!
  • Σταματώντας το τσιγάρο θα γίνεις πιο γοητευτικός με τον νέο υγιή εαυτό σου! Στατιστικά, αυξάνεται η γοητεία σου στο αντίθετο φύλο το οποίο ακόμα και είναι καπνιστής ελκύεται περισσότερο από τον μη καπνιστή!
  • Δεν θα είσαι πια θύμα των καπνοβιομηχανιών.
  • Θα είσαι πιο ελεύθερος όταν δεν σκέφτεσαι αν έχεις ή όχι τσιγάρα πριν από κάθε δραστηριότητα σου! Αν δεν χρειαστεί ξανά να καπνίσεις μες στο κρύο, στο διάλειμμα κατά τη διασκέδαση, κρεμάμενος από ένα παράθυρο στη δουλειά σου ή στην κουζίνα του σπιτιού σου.
  • Μπορεί να βλέπεις το κάπνισμα σαν το μέσον της χαλάρωσης από το στρες… αλλά ένα μήνα χωρίς τσιγάρο θα διαπιστώσεις πόσο πολύ πιο ψύχραιμος είσαι… Αυτό που οι καπνιστές ονομάζουν “απόλαυση-χαλάρωση” δεν είναι παρά η αναπλήρωση της έλλειψης νικοτίνης (στερητικά).
  • Ακόμη κι αν νιώθεις ότι το τσιγάρο δεν σε επηρεάζει σωματικά θα εκπλαγείς με την αντοχή που θα κερδίσεις σε κάθε δραστηριότητα μετά τη διακοπή του!
Διακοπή Καπνίσματος - Βοήθεια - Βυττωράκης, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Image Source: FreePik

Τι είναι το σύνδρομο στέρησης;

Είναι ένας συνδυασμός σωματικών και ψυχολογικών συμπτωμάτων που εμφανίζονται με τη διακοπή του καπνίσματος. Τέτοια είναι η νευρικότητα ή ανυπομονησία, το άγχος (το οποίο μπορεί να αυξηθεί ή και να μειωθεί με τη διακοπή του καπνίσματος), η δυσφορία ή καταθλιπτική διάθεση, η απογοήτευση ή ο θυμός, η δυσκολία συγκέντρωσης, η αυξημένη όρεξη ή η πρόσληψη σωματικού βάρους.

Τα συμπτώματα αυτά είναι εντονότερα τις πρώτες 7 ημέρες και διαρκούν μέχρι 4 εβδομάδες. Τα στερητικά συμπτώματα οφείλονται στη νικοτίνη, η οποία είναι μία ισχυρή εξαρτησιογόνος ουσία, όμοια με την ηρωίνη και το αλκοόλ, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.

Από την πρώτη κιόλας επίσκεψη στο ιατρείο διακοπής καπνίσματος αξιολογείται με ειδικές μεθόδους ο βαθμός του εθισμού του καπνιστή στη νικοτίνη. Η χορήγηση αντικαπνιστικής αγωγής πρακτικά εξαλείφει τα συμπτώματα στέρησης.

Ταξινόμηση Εξαρτησιογόνων ουσιών (κλίμακα 1 – 3)

Ουσία

Μέση εξάρτηση

Ευχαρίστηση

Ψυχολογική εξάρτηση

Φυσική εξάρτηση

Ηρωίνη

3

3

3

3

Κοκαΐνη

2,39

3

2,8

1,3

Κάπνισμα

2,21

2,3

2,6

1,8

Αλκοόλ

1,93

2,3

2,3

1,6

Αμφεταμίνες

1,67

2

1,9

1,1

Κάνναβη

1,51

1,9

1,7

0,8

info - Vittorakis

Στην κλίμακα Fagerström, όπως περιγράφετε, τα σκορ πάνω από 7 δείχνουν αυξημένο βαθμό εξάρτησης από το κάπνισμα, ενώ σκορ κάτω από 2 υποδεικνύουν χαμηλό βαθμό εξάρτησης. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ερμηνεία των σκορ στην κλίμακα Fagerström δεν είναι απόλυτη και ότι ο βαθμός εξάρτησης μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Ωστόσο, τα υψηλότερα σκορ υποδεικνύουν συνήθως μεγαλύτερη δυσκολία στη διακοπή του καπνίσματος και αυξημένο κίνδυνο επανάληψης της συνήθειας μετά από προσπάθεια διακοπής. Από την άλλη πλευρά, χαμηλά σκορ υποδεικνύουν ότι ο καπνιστής μπορεί να έχει περισσότερη επιτυχία στην απεξάρτηση από το κάπνισμα.

ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Πώς να Αναγνωρίσω τον Καπνιστικό Εθισμό: Σημάδια και Συμπτώματα.

Ο καπνιστικός εθισμός είναι μια σοβαρή κατάσταση που επηρεάζει τόσο το σωματικό όσο και το ψυχικό καλοσύνη του ατόμου. Η αναγνώριση του εθισμού είναι σημαντική για τη λήψη μέτρων προς την κατεύθυνση της διακοπής του καπνίσματος και της ανάκτησης της υγείας.

Πως μπορώ να καταλάβω αν είμαι εθισμένος;

Αν και όλοι οι καπνιστές έχουν κάποια επίγνωση του βαθμού του εθισμού τους, ο ιατρός σας μπορεί με βάση το ιστορικό σας να εκτιμήσει την εξάρτηση σας στη νικοτίνη.

Υπάρχει και τρόπος να υπολογιστεί η εξάρτηση με ειδικές μετρήσεις (πχ εκπνεόμενο CO) και με χρήση κάποιων ερωτηματολόγιων. Συνηθέστερα χρησιμοποιούμε την κλίμακα Fagerstrom που περιλαμβάνει 6 ερωτήσεις. Ρωτήστε τον πνευμονολόγο σας για περισσότερες πληροφορίες.

Η Κλίμακα Fagerström.

Η κλίμακα Fagerström είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται για να μετρήσει τον βαθμό εθισμού στον καπνισμό. Αποτελείται από ερωτήσεις που αξιολογούν διάφορες πτυχές του καπνίσματος ενός ατόμου, όπως η συχνότητα καπνίσματος, η επιθυμία για κάπνισμα το πρωί και η ικανότητα να συγκρατηθεί από το κάπνισμα σε καταστάσεις όπου είναι απαγορευμένο.

Η σκοράριση στην κλίμακα Fagerström μπορεί να βοηθήσει τους ατομικούς καπνιστές να κατανοήσουν τον εθισμό τους και να προσδιορίσουν την καταλληλότερη προσέγγιση για τη διακοπή του καπνίσματος. Συνήθως, όσο υψηλότερο είναι το σκορ στην κλίμακα, τόσο πιο έντονος είναι ο εθισμός.

Οι πληροφορίες που προκύπτουν από αυτήν την αξιολόγηση μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να προγραμματιστεί μια πιο αποτελεσματική στρατηγική διακοπής του καπνίσματος.

Ενδεικτικές Ερωτήσεις

Πόσο γρήγορα, αφού ξυπνήσετε καπνίζετε το πρώτο σας τσιγάρο;

Μέσα στα πρώτα 5 λεπτά (3 πόντοι)

6-30 λεπτά (2πόντοι)

31-60 λεπτά (1 πόντος)

Μετά από 60 λεπτά (0 πόντοι)

Σας είναι δύσκολο να μην καπνίσετε σε μέρη όπου το κάπνισμα απαγορεύεται; (πχ. εκκλησία, βιβλιοθήκες, σινεμά; )

Ναι (1 πόντος)

Όχι (0 πόντοι)

Ποιό τσιγάρο σας είναι πιο δύσκολο να μην το καπνίσετε;

Το πρώτο τσιγάρο της ημέρας (1 πόντος)

Οποιοδήποτε άλλο τσιγάρο (0 πόντοι)

Πόσο τσιγάρα την ημέρα καπνίζετε;

10 ή λιγότερα (0 πόντοι)

11-20 (1 πόντος)

21-30 (2πόντοι)

31 ή περισσότερα (3 πόντοι)

Καπνίζετε πιο πολύ το πρωί από το απόγευμα

Ναι (1 πόντος)

Όχι (0 πόντοι)

Καπνίζετε ακόμα και όταν μια αρρώστια σας αναγκάζει να μείνετε στο κρεβάτι;

Ναι (1 πόντος)

Όχι (0 πόντοι)

Όταν το αποτέλεσμα είναι πάνω από 7 είστε αρκετά εξαρτημένος, ενώ όταν είναι κάτω από 2 δεν έχετε εξάρτηση.

ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Πότε πρέπει να Διακόψω το Κάπνισμα;

Τώρα! Είναι σημαντικό να μην αναβάλεις την απόφαση για την διακοπή του καπνίσματος. Οι περισσότεροι καπνιστές αναβάλουν διαρκώς την διακοπή του καπνίσματος μέχρι τελικά να εμφανίσουν κάποια από τις μη αναστρέψιμες βλαβερές συνέπειες του. Προγραμμάτισε την ημερομηνία διακοπής μέσα στις επόμενες 4 εβδομάδες και επισκέψου τον πνευμονολόγο σου νωρίτερα για να σε βοηθήσει.

Πώς μπορώ να κόψω το κάπνισμα;

Η διαδικασία της διακοπής του καπνίσματος μπορεί να είναι πρόκληση, αλλά υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορείς να υιοθετήσεις για να σταματήσεις το κάπνισμα.

  1. Θέσε στόχους: Καθορίσε σαφείς και ρεαλιστικούς στόχους για το πότε θέλεις να σταματήσεις το κάπνισμα και πώς θα το επιτύχεις.
  2. Ενημέρωση: Μάθε για τα οφέλη της διακοπής του καπνίσματος για την υγεία σου και ενημερώσου για τις διάφορες μεθόδους που υπάρχουν.
  3. Ενίσχυση της απόφασης: Σκέψου για τους λόγους που θέλεις να σταματήσεις το κάπνισμα και ενισχύστε την απόφασή σου.
  4. Ζήτησε υποστήριξη: Ζήτησε την υποστήριξη των φίλων, της οικογένειάς σου ή ενός ειδικού για να σε βοηθήσουν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.

Πολλοί άνθρωποι καταφέρνουν να κόψουν μόνοι τους το κάπνισμα, είτε απότομα ή με σταδιακή μείωση. Είναι βέβαια πολλές φορές δύσκολο και για το λόγο αυτό έχει βρεθεί ότι τα καταφέρνουν μόνοι τους λιγότεροι από 5 στους 100 ανθρώπους.

Το σημαντικότερο είναι να μην τα παρατήσεις. Η διαδικασία της διακοπής του καπνίσματος μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά είναι εφικτή με αποφασιστικότητα, υποστήριξη και κατάλληλες στρατηγικές.

Διακοπή Καπνίσματος - Αποτροπή Καρκίνου Πνεύμονα - Πνευμονολόγος Βιττωράης Χανιά
Image Source: Freepik
ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

ΙΑΤΡΕΙΟ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Το Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος είναι ένα μέρος όπου άνθρωποι μπορούν να λάβουν εξειδικευμένη υποστήριξη και βοήθεια για να σταματήσουν το κάπνισμα. Συνήθως περιλαμβάνει έναν ή περισσότερους ειδικούς υγείας, όπως γιατρούς ή ψυχολόγους, οι οποίοι παρέχουν ατομικές συνεδρίες ή ομαδικά προγράμματα υποστήριξης.

Πως Λειτουργούν;

Τα ιατρεία διακοπής καπνίσματος λειτουργούν στα ιδιωτικά ιατρεία πνευμονολόγων και σε μερικά νοσοκομεία. Οι πνευμονολόγοι που ασχολούνται με τη διακοπή του καπνίσματος έχουν λάβει ειδική εκπαίδευση τόσο κατά την εξειδίκευση τους όσο και σε ειδικά εντατικά σεμινάρια που οργανώνονται τακτικά από την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία.

Στα ιατρεία διακοπής εφαρμόζονται μελετημένες και εξειδικευμένες για κάθε ασθενή μέθοδοι καθοδήγησης και θεραπευτικής αντιμετώπισης (φαρμακευτικής ή μη) που καθιστούν την διακοπή μία εύκολη και ασφαλή πραγματικότητα για τον ασθενή με ποσοστά επιτυχίας πάνω από 80%.

Στο ιατρείο διακοπής καπνίσματος μπορούμε επίσης εύκολα και με ακρίβεια να προβούμε στις εξής ενέργειες:

Βαθμός Εξάρτησης

Υπολογίσουμε τον βαθμό της εξάρτησης στη νικοτίνη με ειδικά ερωτηματολόγια.

Μέτρηση Μονοξειδίου του Άνθρακα

Μετρήσουμε με ειδικό μηχάνημα την συσσώρευση στον οργανισμό σου του μονοξειδίου του άνθρακα (ενός δηλητηριώδους αερίου που παράγεται με το κάπνισμα) και να αξιολογήσουμε τόσο την εξάρτηση όσο και τον έναν σημαντικό διαρκή κίνδυνο που διατρέχεις καπνίζοντας.

Λειτουργικός Έλεγχος Πνευμόνων

Προσδιορίσουμε την βλάβη που έχει προκαλέσει το κάπνισμα στους πνεύμονες με την απλή σπιρομέτρηση και πιο ειδικά, με τον Πλήρη Λειτουργικό Έλεγχο της Αναπνοής (όπου υπάρχει ο κατάλληλος εξοπλισμός).

Αρκεί η δική σου απόφαση για να αποτελέσει η μέρα αυτή σταθμό για τη ζωή σου.
Το σημαντικότερο βήμα στην διακοπή του καπνίσματος είναι η δική σου απόφαση. Από τη στιγμή που θα αναζητήσεις ιατρική βοήθεια για να απαλλαγείς από το τσιγάρο, ο πνευμονολόγος σου θα σε βοηθήσει ώστε η προσπάθεια αυτή να είναι ευκολότερη και επιτυχής.
Δρ. Βιττωράκης Στυλιανός Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Δρ. Βιττωράκης Στυλιανός
Πνευμονολόγος - Φυματιολόγος
Διακοπή Καπνίσματος Δρ. Βιττωράκης Στυλιανός - Χανιά
Image Source: FreePik
ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Τι Πρέπει να Κάνω πριν Απευθυνθώ στον Ιατρό μου για να Κόψω το Κάπνισμα; Τι Αλλαγές Πρέπει να Κάνω στη Ζωή μου για να το Επιτύχω;

Το σημαντικότερο βήμα στην διακοπή του καπνίσματος είναι η δική σου απόφαση. Από τη στιγμή που θα αναζητήσεις ιατρική βοήθεια για να απαλλαγείς από το τσιγάρο, ο πνευμονολόγος σου θα σε βοηθήσει ώστε η προσπάθεια αυτή να είναι ευκολότερη και επιτυχής.

Οδηγίες κατά την Περίοδο της Διακοπής Καπνίσματος

Καλό είναι, πριν ζητήσεις ιατρική βοήθεια να ακολουθήσεις τις παρακάτω οδηγίες, οι οποίες θα φανούν ιδιαίτερα χρήσιμες και κατά την περίοδο της διακοπής:

1. Προσπάθησε να μειώσεις τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζεις ημερησίως.

Αυτό μπορείς να το πετύχεις με διάφορους τρόπους: αναβάλλοντας κάθε φορά να ανάψεις το τσιγάρο για πχ. 10 λεπτά, αυξάνοντας την ώρα μεταξύ των τσιγάρων, αλλάζοντας ρόφημα μετά από το οποίο συνηθίζεις να καπνίζεις. Όταν ξεκινήσει η φαρμακευτική αγωγή, θα διακόψεις εντελώς το κάπνισμα σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού σου.

2.Μείωσε το stress και βελτίωσε την ποιότητα της ζωής σου:

  • Κατέγραψε τις αιτίες που προκαλούν άγχος στην καθημερινότητα σου κα απέφυγε τις.
  • Ενημέρωσε την οικογένεια σου για να σε βοηθήσει στην προσπάθεια σου. Αποτύπωσε στη μνήμη σου την χαρά που τους δίνεις αναγγέλλοντας τους την απόφαση σου και θυμήσου την σε κάθε δυσκολία –επιθυμία για κάπνισμα- που θα αντιμετωπίσεις.
  • Χρησιμοποίησε τεχνικές χαλάρωσης (βαθιές- ήρεμες αναπνοές, χρησιμοποίησε κάτι να απασχολείς τα χέρια σου- κομπολόι ή ευπίεστη μπάλα) ειδικά όταν έχεις επιθυμία για κάπνισμα.
  • Απέφυγε να τρως άσκοπα και, χωρίς να κάνεις δίαιτα, πρόσεχε την διατροφή σου. Αύξησε τα λαχανικά και τα φρούτα και περιόρισε τα γλύκα και τα λιπαρά φαγητά. Πίνε αρκετό νερό.
  • Αύξησε την άσκηση. Δεν είναι αναγκαίο να ξεκινήσεις γυμναστήριο αν δεν το επιθυμείς, απλά περπάτα περισσότερο, ξεκίνα μαθήματα χορού κ.α. 30 λεπτά άσκησης την ημέρα θα βοηθήσουν στην διατήρηση του βάρους σου και θα μειώσουν την επιθυμία για κάπνισμα.

3. Περιόρισε τον χρόνο με άλλους καπνιστές. Εάν καπνίζει κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας, καλό είναι να ξεκινήσετε μαζί την προσπάθεια ή ζήτα να μην καπνίζει κανείς μέσα στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο. Απέφυγε παρέες που καπνίζουν ειδικά τον πρώτο μήνα εάν δεν κατανοούν την προσπάθεια σου και σε παρασύρουν.

Οδηγίες κατά την Περίοδο της Διακοπής Καπνίσματος

4. Αναγνώρισε ότι οι στιγμές έντονης επιθυμίας οδηγούν συχνά σε αποτυχία ή υποτροπή.

Απέφυγε καταστάσεις που έχεις συνδέσει με το κάπνισμα, περιορίζοντας το stress, το αλκοόλ, τον καφέ ή αλλάζοντας συνήθειες: αλλαγή είδους καφέ ή ροφήματος με κάποιο άλλο το οποίο μπορεί και να μην σου αρέσει ιδιαίτερα.

Όταν έχεις επιθυμία για κάπνισμα και χρησιμοποίησε ‘υποκατάστατα για το στόμα’ όπως μία τσίχλα, πιες αργά δύο ποτήρια νερό, ένα καρότο, μία καραμέλα (με άρωμα μέντας ή κανέλα ίσως βοηθούν περισσότερο), ή ένα ξυλάκι κανέλλας!. Βάλε μουσική και χόρεψε εάν σου αρέσει, περπάτα γύρο από το τετράγωνο.

Όταν καπνίζεις με την εφημερίδα ή στον υπολογιστή, έχε ένα μολύβι και απασχόλησε τα χέρια σου κρατώντας σημειώσεις. Θα μείνεις έκπληκτος από το πόσα απλά πράγματα υπάρχουν για να ξεχάσεις το τσιγάρο!

5. Βγάλε εντελώς από το μυαλό σου την σκέψη ότι ένα τσιγάρο δεν θα βλάψει.

Η νικοτίνη προκαλεί εντυπωσιακά γρήγορες μεταβολές στον εγκέφαλο, ώστε ένα τσιγάρο αρκεί να σε επαναφέρει στην προηγούμενη κατάσταση. Συνήθως ένα τσιγάρο δεν αρκεί και το ένα φέρνει το άλλο. Εάν συμβεί αυτό μην απογοητευτείς, επικοινώνησε αμέσως με τον ιατρό σου. Υπάρχει λύση !

6. Να θυμάσαι ότι κάθε φορά που αντιστέκεσαι στην επιθυμία και δεν καπνίζεις, βρίσκεσαι ένα βήμα πιο κοντά στην απαλλαγή από τη βλαβερή συνήθεια. Θυμήσου τι θα κερδίσεις εάν τα καταφέρεις.

7. Ζήτα βοήθεια. Ο ιατρός σου θα σε βοηθήσει και θα σε κατευθύνει. Εάν έχεις κάποιο φίλο που έχει διακόψει, θα σου προσφέρει χρήσιμες συμβουλές και την προσωπική του εμπειρία για τους τρόπους αντιμετώπισης της έντονης επιθυμίας και θα σου τονίζει το πόσο άλλαξε η ζωή του μετά την διακοπή. Ακολούθησε το παράδειγμα του.

Την ημέρα που θα αποφασίσεις την διακοπή του καπνίσματος θα πρέπει, εκτός από τα παραπάνω, να απομακρύνεις όλα τα τσιγάρα, τα τασάκια και τους αναπτήρες που χρησιμοποιούσες από το σπίτι, το αυτοκίνητο και το γραφείο. Μην αφήσεις τίποτα που να σου θυμίζει το κάπνισμα.
info - Vittorakis

Η οικογένεια σου θα σε στηρίξει και οι φίλοι σου δεν θα πρέπει να σε παρασύρουν. Εάν έχεις επιθυμία για κάπνισμα, ακολούθησε τις προηγούμενες οδηγίες και χρησιμοποίησε την φαρμακευτική αγωγή όπως σου είπε ο πνευμονολόγος σου. Τα φάρμακα θα μειώσουν σχεδόν πλήρως τα στερητικά συμπτώματα, τα οποία είναι εντονότερα την πρώτη εβδομάδα και εξαφανίζονται σε 3-4 εβδομάδες. Να έχεις πάντα στο μυαλό σου ότι αυτό γίνεται ευκολότερο εάν δεν καπνίσεις ούτε ένα τσιγάρο και ότι η προσπάθεια για τη διακοπή θα γίνει μία φορά και θα αλλάξει ολόκληρη τη ζωή σου.

ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Υπάρχουν Φάρμακα για να με Βοηθήσουν;

Υπάρχουν σήμερα αρκετά φάρμακα που θα σε βοηθήσουν να διακόψεις το κάπνισμα χωρίς να δυσκολευτείς. Είναι εξαιρετικά ασφαλή όταν δίδονται υπό ιατρική παρακολούθηση αλλά δεν χρειάζονται για όλους τους ασθενείς.

Μην Αυτοσχεδιάζετε Χωρίς Συνταγή

Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι τα φάρμακα αυτά «δεν κάνουν» για κάθε ασθενή και δεν πρέπει να λαμβάνονται χωρίς συνταγή επειδή βοήθησαν κάποιο γνωστό σου. Μόνο ο ειδικός στην διακοπή καπνίσματος πνευμονολόγος μπορεί να σου προτείνει να λάβεις, εάν χρειάζεται, την κατάλληλη και εξειδικευμένη για εσένα αγωγή.

Μην αυτοσχεδιάζεις λαμβάνοντας μόνος σου φάρμακα. 

ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Άλλες Μέθοδοι Διακοπής Καπνίσματος

Ηλεκτρονικά τσιγάρα:

Τα τελευταία χρόνια έχουν προωθηθεί για εμπορικούς λόγους ως ασφαλή υποκατάστατα του τσιγάρου και έχουν μάλιστα μεγάλη διείσδυση ειδικά στους νέους.

Πρέπει να αποφεύγεις την χρήση τους καθώς κυκλοφορούν στο εμπόριο ενώ είναι αποδεδειγμένα αναποτελεσματικά, ενώ υπάρχουν πλέον πολλές μελέτες που αποδεικνύουν την βλαβερή τους δράση.

Για παράδειγμα, βρέθηκαν πολλά ηλεκτρονικά τσιγάρα που απελευθέρωναν ουσίες καρκινογόνες (πχ διαιθυλενογλυκόλη ουσία των αντιψυκτικών του αυτοκινήτου), μη αναμενόμενες (amino-tadalafil, rimonabant, cannabis, vodka), ή τέλος περιείχαν νικοτίνη σε τοξικά επίπεδα.

Επίσης μελέτες απέδειξαν ότι επηρεάζουν αρνητικά την λειτουργία του πνεύμονα, όπως αυτή μετράται με τα σύγχρονα σπιρόμετρα, ενώ πρόσφατα βρέθηκε ότι προδιαθέτουν για σοβαρές λοιμώξεις και επιπλοκές (υγρό στον πνεύμονα-πλευριτική συλλογή).

Ακόμη και αν κάποτε τροποποιηθούν και γίνουν ασφαλή, με σαφές περιεχόμενο και δοσολογία, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται χωρίς παρακολούθηση.

Άλλωστε, δεν είναι σωστό να αντικαθιστάμε μία βλαβερή συνήθεια και ένα αρνητικό πρότυπο με άλλα πιθανώς λιγότερο βλαβερά.

Βελονισμός:

Παρόλο που μελέτες δεν έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητα του, εάν συμμετέχεις σε κάποιο πρόγραμμα, δεν καπνίζεις και νιώθεις ότι ο βελονισμός σε βοηθάει, δεν είναι αναγκαίο να διακόψεις. Άλλωστε η «εικονική» (placebo-ψυχολογική) δράση κάθε μεθόδου είναι καλοδεχούμενη εάν αυτή έχει θετικά αποτελέσματα.

Ομοίως δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη ότι βοηθούν στη διακοπή του καπνίσματος μέθοδοι όπως η θεραπεία με laser, η πιεσοθεραπεία, η ηλεκτροδιέγερση και η ύπνωση.

ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Το Κάπνισμα σε Ειδικές Περιπτώσεις

Το κάπνισμα επηρεάζει την υγεία των ανθρώπων σε όλες τις ηλικίες και σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, αλλά ορισμένες ειδικές περιπτώσεις μπορεί να είναι ακόμη πιο ευάλωτες στις επιπτώσεις του καπνίσματος. Αυτές οι περιπτώσεις περιλαμβάνουν:

Κύηση – Θηλασμός:

Δεν υπάρχει τσιγάρο μη βλαβερό στην κύηση Το κάπνισμα, είτε ενεργητικό ή παθητικό, αποτελεί κίνδυνο για το μωρό σας. Ανεύθυνο απέναντι στο παιδί σας δεν είναι να μην μπορείτε να το κόψετε, μιας και το τσιγάρο είναι ναρκωτικό, είναι όμως ανεύθυνο να μην προσπαθήσετε σοβαρά ζητώντας ιατρική βοήθεια. Η κύηση αποτελεί μία μοναδική ευκαιρία για την απαλλαγή από το κάπνισμα.

Κατά τον θηλασμό επίσης δεν επιτρέπεται το κάπνισμα. Ακόμη και η μυρωδιά που έχουν τα ρούχα σας από το τσιγάρο, είναι ουσίες βλαβερές που εισπνέονται από το μωρό σας.

Έφηβοι:

Εάν είσαι καπνιστής από τόσο μικρή ηλικία, είναι αναγκαίο να το διακόψεις γιατί τα προβλήματα από το κάπνισμα θα εμφανιστούν αρκετά νωρίς.

Παρόλο που είναι πλέον γνωστός ο κίνδυνος του καπνίσματος σε όλους, και ειδικά στους ενημερωμένους από τα ποικίλα μέσα έφηβους στις μέρες μας, στην ηλικία αυτή ο κίνδυνος για κάποια μελλοντική πάθηση φαντάζει πολύ μακρινός.  

Εάν καπνίζεις δεν πρέπει όμως να ξεχνάς ότι το κάπνισμα αλλοιώνει την ομορφιά σου (κίτρινα δόντια, δάκτυλα, άσχημη μυρωδιά στα ρούχα και στο στόμα, αλλοιώνει το δέρμα σου) και καταστρέφει παντελώς το χαρτζιλίκι σου και την δυνατότητα να κάνεις άλλα πράγματα με τους φίλους σου. Άλλωστε, το ξέρεις, ότι σήμερα ‘έξυπνος’ – είναι αυτός που δεν καπνίζει! 

Πρέπει και οι γονείς να αποτελούν παράδειγμα για τα παιδιά τους και να μην καπνίζουν. Μην ξεχνάτε ότι το 80% των παιδιών που καπνίζουν έχουν καπνιστές γονείς.

Παράδειγμα μπορεί να αποτελέσουν επίσης και τα μεγαλύτερα αδέρφια που δεν καπνίζουν. Επιπλέον, σημαντικότατο ρόλο έχει η ενημέρωση του παιδιού από νωρίς τόσο μέσα στο σπίτι, όσο και στο σχολείο.

ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Τελείωσα την Θεραπεία και δεν Καπνίζω!

Συγχαρητήρια τα καταφέρατε. Απαλλαχθήκατε από ένα δυσβάσταχτο κόστος για την τσέπη και την υγεία σας. Είστε το παράδειγμα για τους φίλους και τα παιδιά σας. Να θυμάστε πάντα ότι ένα τσιγάρο μπορεί να είναι η αιτία υποτροπής και μην ενδώσετε ποτέ στον πειρασμό όσο απολαυστικό και να είναι. Τώρα που ξέρετε ότι κανένα τσιγάρο δεν λύνει τα προβλήματα αλλά προσθέτει νέα αντιμετωπίστε τις δυσκολίες χωρίς να καπνίζετε.

Διακοπή καπνίσματος με την βοήθεια Ιατρού Πνευμονολόγου - Χανιά
Image Source: Freepik