Το κάπνισμα είναι μια συνήθεια που έχει ενσωματωθεί στην κοινωνία μας εδώ και πολλές δεκαετίες, αλλά παράλληλα περιβάλλεται από πολλούς μύθους και πολλές παρανοήσεις.
Το κάπνισμα αποτελεί ένα διαδεδομένο φαινόμενο που έχει επηρεάσει την κοινωνία μας για πολλές δεκαετίες. Αν και πολλοί άνθρωποι αντιλαμβάνονται τους κινδύνους του καπνίσματος για την υγεία τους, η συνήθεια αυτή παραμένει ενσωματωμένη στην καθημερινότητά μας. Παράλληλα, ο κόσμος του καπνίσματος περιβάλλεται από μύθους και παρανοήσεις που συχνά δυσκολεύουν τους ανθρώπους να αντιληφθούν τις πραγματικές επιπτώσεις του.
ΜΥΘΟΙ & ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ
Γιατί είναι βλαβερό το τσιγάρο;
Το τσιγάρο περιέχει πάνω από 4000 διαφορετικές ουσίες, οι περισσότερες βλαβερές-τοξικές για τον οργανισμό. (Ανά εισπνοή υπολογίζεται ότι εκπέμπονται 100.000.000.000.000.000 οξειδωτικά μόρια).
Αν και η νικοτίνη είναι ίσως η πιο ακίνδυνη ουσία από αυτές, αποτελεί την αιτία του εθισμού και επομένως της δυσκολίας που αντιμετωπίζουμε στην προσπάθεια για την διακοπή του. Έχει βρεθεί ότι καπνίζοντας 5 τσιγάρα ημερησίως για 10 ημέρες, ο εγκέφαλος υφίσταται τέτοιες δομικές αλλαγές (σε επίπεδο υποδοχέων) ώστε επέρχεται ο εθισμός!
Μύθος 1 ος.
Ο Σύγχρονος Τρόπος Ζωής
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής (διατροφή, μόλυνση περιβάλλοντος, άγχος κ.α) είναι περισσότερο επιβλαβής από κάπνισμα.
Πραγματικότητα 1 η.
Το Κάπνισμα Σκοτώνει.
- Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει τουλάχιστον 4000 βλαβερές και καρκινογόνες ουσίες
- Δεν υπάρχει καμία άλλη «συνήθεια» με τέτοια περιεκτικότητα σε επικίνδυνες ουσίες.
- Περίπου 1 στους 3 θανάτους σε άνδρες ηλικίας 40-50 ετών οφείλεται στο κάπνισμα!
- Ένας υγιής καπνιστής χάνει 3 μήνες ζωής για κάθε χρόνο που καπνίζει.
Για τον λόγο αυτό -στον σύγχρονο κόσμο- το κάπνισμα και όχι κάποιος άλλος παράγοντας είναι η πρώτη αιτία θανάτου που μπορεί να προληφθεί!
Μύθος 2 ος.
Μακροζωία
Ξέρω πολλούς ανθρώπους που έπαθαν καρκίνο πνεύμονα ενώ δεν κάπνιζαν και άλλους που καπνίζουν μέχρι τα 80 και είναι καλά!
Πραγματικότητα 2 η.
Καρκίνος Πνεύμονα.
- 90 από τις 100 περιπτώσεις καρκίνου πνεύμονα οφείλονται στο ενεργητικό κάπνισμα. Είναι φανερό ότι οι υπόλοιπες 10 προκαλούνται από άλλα αίτια (παθητικό κάπνισμα, ακτινοβολία από τη γη (ραδόνιο), γενετικές μεταλλάξεις κα.).
- Φυσικά και δεν παθαίνουν όλοι οι καπνιστές καρκίνο πνεύμονα. Οι καπνιστές όμως έχουν 20πλάσιες πιθανότητες σε σχέση με όσους δεν καπνίζουν. Το κάπνισμα σχετίζεται με 14 είδη καρκίνου και πληθώρα άλλων νοσημάτων.
Μύθος 3 ος.
Δεν με Βλάπτει
Ευτυχώς μπορώ και καπνίζω μόνο 3 τσιγάρα την ημέρα και αυτή η ποσότητα και συχνότητα δεν μπορεί να με βλάψει!
Πραγματικότητα 3 η.
Σε Βλάπτει!
Η διάρκεια του καπνίσματος ασκεί βλαβερές συνέπειες με τρόπο εκθετικό (πολλαπλάσιο) ενώ η ποσότητα με τρόπο γραμμικό-ανάλογο.
Δηλαδή είναι χειρότερο να καπνίζεις 30 χρόνια από 1 πακέτο, από το να καπνίζεις 10 χρόνια 3 πακέτα, παρόλο που και στις 2 περιπτώσεις τα τσιγάρα είναι ίδια στο σύνολο.
Μύθος 4 ος.
Είναι απλά ένας τσιγαρόβηχας!
Βήχω καθημερινά και βγάζω φλέγματα. Είναι απλά ένας τσιγαρόβηχας!
Πραγματικότητα 4 η.
Ο βήχας σε έναν καπνιστή δεν είναι ποτέ φυσιολογικός.
Μεγάλο λάθος να πιστεύετε πως ο βήχας σας δεν αποτελεί πρόβλημα! Ο βήχας σε έναν καπνιστή δεν είναι ποτέ φυσιολογικός. Ο καρκίνος για παράδειγμα μπορεί να πρώτο-εκδηλωθεί με βήχα.
- Πιο συχνά όμως πάσχετε από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια –ΧΑΠ (χρόνια βρογχίτιδα και εμφύσημα), μια προοδευτική καταστρεπτική νόσο των πνευμόνων που προκαλεί σημαντική δυσλειτουργία και αναπηρία.
- Η ΧΑΠ είναι πλέον η 4η αιτία θανάτου στον κόσμο! Η διάγνωση γίνεται από πνευμονολόγο με την σπιρομέτρηση.
Μύθος 5 ος.
Δείχνω πιο ελκυστικός!
Καπνίζω γιατί ελκύω έτσι το άλλο φύλο, δείχνω πιο ελκυστικός-προκλητικός-ή!
Πραγματικότητα 5 η.
Δεν δείχνετε πιο ελκυστικός-ή!
Το κάπνισμα προκαλεί πρόωρη γήρανση του δέρματος- ρυτίδες, γκρίζα μαλλιά, τριχόπτωση, μόνιμες βλάβες στα δόντια.
Καπνίζοντας, μυρίζεις υπερβολικά απαίσια σε έναν μη καπνιστή και πολλές φορές και στους ίδιους τους καπνιστές.
Η νικοτίνη του τσιγάρου είναι αγγειοσυσπαστική ουσία, μειώνει την αιμάτωση και προκαλεί διαταραχές στην στύση!. Το κάπνισμα μειώνει τις δυνάμεις σε κάθε δραστηριότητα
Βρίσκετε τίποτα το ελκυστικό σε αυτά?
Μύθος 6 ος.
Μου μειώνει το άγχος!
Καπνίζω για να αντιμετωπίσω το στρες και το άγχος. Νιώθω πως με βοηθαέι πολύ.
Πραγματικότητα 6η .
Δεν σας μειώνει το άγχος!
Η μείωση του άγχους είναι ψευδαίσθηση! Το κάπνισμα μειώνει την ένταση που προκαλεί η έλλειψη της νικοτίνης η οποία υπάρχει μόνο σε εθισμένους.
Καλύπτει δηλαδή την ανάγκη που το ίδιο σου δημιούργησε! Είναι όπως ο ναρκομανής χρειάζεται την δόση του για να ‘ηρεμήσει’.
Έχει αποδειχθεί άλλωστε ότι όσοι διέκοψαν το κάπνισμα βελτίωσαν την ψυχική τους υγεία, είναι πιο ήρεμοι, κοιμούνται καλύτερα!
Μύθος 7 ος.
Με βοηθά στην ελκώδη κολίτιδα.
Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του εντέρου που προκαλεί φλεγμονή και ελκώδη βλάβη στο εντερικό βλεννογόνο.
Πραγματικότητα 7 η.
Καρκίνος Παχέος Εντέρου.
Ενδεχομένως να μειώνει τα συμπτώματα της κολίτιδας γιατί η νικοτίνη είναι αγγειοσυσπαστική και μειώνει την αιμάτωση του εντέρου
Προκαλεί όμως καρκίνο παχέος εντέρου που είναι και η αιτία για την οποία υποβάλλεστε σε προληπτική ετήσια κολονοσκόπηση επειδή πάσχετε από ελκώδη κολίτιδα.
Μύθος 8 ος.
Το κάπνισμα είναι συντροφιά!
Το κάπνισμα το αντιλαμβάνομαι ως συντροφιά, ειδικά σε κοινωνικές μου συναντήσεις ή σε στιγμές ηρεμίας και χαλάρωσης. Με συντροφεύει παντού και πάντα.
Πραγματικότητα 8 η.
ΟΧΙ. Δεν είναι συντροφιά!
Αν ήταν συντροφιά δεν θα το χρειαζόσουν όταν είσαι με φίλους.
Το τσιγάρο είναι δουλεία και όχι παρέα.
Ο καπνιστής ξεκινά και τελειώνει την ημέρα του έχοντας συνεχώς στην σκέψη του πως θα καπνίσει. Απλά πράγματα της καθημερινότητας, όπως η ενασχόληση με τα παιδιά, γίνονται βασανιστικά γιατί κυριεύονται από την ανάγκη και τη σκέψη του τσιγάρου.
Και αυτό συμβαίνει στο μεγαλύτερο τμήμα της ζωής του καπνιστή!
Μύθος 9 ος.
Δεν ενοχλώ με το να καπνίζω!
Δεν νοιώθω ότι όσοι καπνίζουμε ενοχλούμε κάποιον με το κάπνισμά μας, η παρουσία του καπνού μπορεί να επηρεάζει αρνητικά την υγεία των ανθρώπων γύρω μας.
Πραγματικότητα 9 η.
Το παθητικό κάπνισμα:
Προκαλεί περίπου 79.000 θανάτους ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση / 600.000 παγκοσμίως
Είναι η τρίτη κύρια αποτρέψιμη αιτία θανάτου
Αυξάνει την πιθανότητα (σε σχέση με μη καπνιστές) κατά:
24% για καρκίνο πνεύμονα
30% για ισχαιμική καρδιοπάθεια
35% για αναπνευστικά νοσήματα
45% για εγκεφαλικό
70% για καρκίνο μαστού (σε νέες γυναίκες)
Αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης άσθματος κατά 40% και ΧΑΠ κατά 66%. Προκαλεί επιδείνωση και δυσκολεύει τη θεραπεία τους
Θέτει σε κίνδυνο την εγκυμοσύνη όπως το ενεργητικό κάπνισμα
Επηρεάζει την ανάπτυξη των πνευμόνων των παιδιών και αυξάνει την συχνότητα λοιμώξεων στην παιδική ηλικία
Πενταπλασιάζει την πιθανότητα εμφάνισης συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου
Είναι αρνητικό πρότυπο στα παιδιά!
Ενοχλεί τους γύρω σου!
Μύθος 10 ος.
Δεν πειράζει το έμβρυο.
Ο γυναικολόγος μου είπε ότι 1-2 τσιγάρα δεν πειράζουν τώρα που είμαι έγκυος, ούτε εμένα, ούτε το έμβρυο!
Ο καπνός από το τσιγάρο περιέχει χημικές ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του μωρού και της μητέρας αλλά 1-2 τσιγάρα είναι εντάξει.
Πραγματικότητα 10 η.
Μπορεί κανείς να αναλάβει την ευθύνη πιθανής βλάβης στο παιδί του;
Ο γυναικολόγος σου απλά κατανοεί την εξάρτηση σου και προσπαθεί να περιορίσει την ζημιά ζητώντας σου να τα μειώσεις. Η εγκυμονούσα καπνίζει για δύο οργανισμούς.
Στην εγκυμοσύνη το κάπνισμα ενοχοποιείται για αυξημένο κίνδυνο αυτόματων αποβολών, προεκλαμψία, πρωορότητα, αποκόλληση πλακούντα-αιμορραγία, μειωμένη ανάπτυξη εμβρύου, μελλοντική εμφάνιση άσθματος και αλλεργιών.
Μπορεί κανείς να αναλάβει την ευθύνη πιθανής βλάβης στο παιδί του;
Μύθος 11 ος.
Αν το κόψω θα παχύνω!
Φοβάμαι να το κόψω γιατί θα παχύνω… Ο διατροφολόγος μου είπε πως υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι μπορεί να παχύνουν όταν σταματούν το κάπνισμα.
Ένας από αυτούς είναι η αύξηση της όρεξης που μπορεί να προκληθεί από την απουσία της νικοτίνης.
Πραγματικότητα 11 η.
Δεν είναι αλήθεια…
Έχει βρεθεί ότι αυτοί που κόβουν το κάπνισμα παίρνουν κατά μέσο όρο 3 κιλά στον χρόνο τα οποία χάνονται πολύ εύκολα στη συνέχεια. Κάποιοι δεν παίρνουν καθόλου βάρος ενώ ένας στους 6 χάνει κιλά!
Εάν ακολουθήσεις τις οδηγίες του ιατρού σου αυτό δεν θα συμβεί.
Υπάρχουν και φάρμακα που χρησιμοποιούμε στην διακοπή του καπνίσματος που βοηθούν στην διατήρηση βάρους.
Μύθος 12 ος.
Δεν καπνίζω κανονικά…
Αυτό που περιγράφω ως τον δικό μου τρόπο καπνίσματος είναι γνωστό ως “μια τζούρα εδώ κι εκεί” ή “καπνίζω επί περιστάσεις” και όχι απο εξάρτηση ή απο συνήθεια.
Δεν καπνίζω καθημερινά και η επιθυμία μου για την κατανάλωση νικοτίνης δεν μπορεί να είναι ισχυρή, ούτε και να γίνει ισχυρή ποτέ.
Πραγματικότητα 12 η.
Μην σε ξεγελά…
Η νικοτίνη του τσιγάρου εισέρχεται στον οργανισμό μας όταν ο καπνός φτάσει μέσα στους πνεύμονες. Επομένως αν μπορούσες να μην εισπνεύσεις τον καπνό βαθειά τότε δεν θα ένιωθες καμία ικανοποίηση!
Tο τσιγάρο προκαλεί καρκίνο του στόματος, της γλώσσας και του φάρυγγα!
Μύθος 13 ος.
Αποκλείεται να τα καταφέρω.
Ο αγώνας εναντίον της εξάρτησης από το κάπνισμα μπορεί να είναι δύσκολος και να περιλαμβάνει πολλές προκλήσεις.
Αποκλείεται να τα καταφέρω. Πήρα μόνος μου τσίχλες και χάπια από το φαρμακείο και δεν έκαναν τίποτα!. Είχα παρά πολλά νεύρα.
Πραγματικότητα 13 η.
Είναι δύσκολο αλλά όχι αδύνατο.
Είναι δύσκολο αλλά όχι αδύνατο να σταματήσει κανείς να καπνίζει. Έχει βρεθεί ότι καταφέρνουν μόνοι τους να κόψουν το κάπνισμα λιγότεροι από 5 στους 100 ανθρώπους.
Η διακοπή του καπνίσματος αποτελεί θεραπεία σε μία δύσκολη νόσο, την εξάρτηση.
Για τον λόγο αυτό υπάρχουν πλέον πολύ αποτελεσματικά φάρμακα που μειώνουν ή εξαφανίζουν τα στερητικά συμπτώματα (πχ νεύρα).
Πλέον υπάρχει τρόπος να κόψεις ευκολά και αποτελεσματικά το κάπνισμα στα ιατρεία διακοπής καπνίσματός!
ΙΑΤΡΕΙΟ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ
Τα ιατρεία διακοπής καπνίσματος λειτουργούν στα ιδιωτικά ιατρεία πνευμονολόγων και σε μερικά νοσοκομεία. Οι πνευμονολόγοι που ασχολούνται με τη διακοπή του καπνίσματος έχουν λάβει ειδική εκπαίδευση τόσο κατά την εξειδίκευση τους όσο και σε ειδικά σεμινάρια που οργανώνονται τακτικά από την Ελληνική και την Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρία.
Στα ιατρεία διακοπής εφαρμόζονται μελετημένες, αποδεδειγμένες επιστημονικά και εξειδικευμένες για κάθε ασθενή μέθοδοι καθοδήγησης και θεραπευτικής αντιμετώπισης (φαρμακευτικής ή μη) που καθιστούν την διακοπή μία εύκολη και ασφαλή πραγματικότητα για τον ασθενή με ποσοστά επιτυχίας πάνω από 80%.
Στο ιατρείο διακοπής καπνίσματος μπορούμε επίσης εύκολα και με ακρίβεια να:
- υπολογίσουμε τον βαθμό της εξάρτησης στη νικοτίνη με ειδικά ερωτηματολόγια.
- μετρήσουμε με ειδικό μηχάνημα την συσσώρευση στον οργανισμό σου του μονοξειδίου του άνθρακα (ενός δηλητηριώδους αερίου που παράγεται με το κάπνισμα) και να αξιολογήσουμε τόσο την εξάρτηση όσο και τον έναν σημαντικό διαρκή κίνδυνο που διατρέχεις καπνίζοντας.
- προσδιορίσουμε την βλάβη που έχει προκαλέσει το κάπνισμα στους πνεύμονες με την απλή σπιρομέτρηση και πιο ειδικά, με τον Πλήρη Λειτουργικό Έλεγχο της Αναπνοής (με τον κατάλληλο εξοπλισμό).
- Να χορηγήσουμε φάρμακα ειδικά αναπτυγμένα για να σε βοηθήσουν να διακόψεις το κάπνισμα χωρίς να δυσκολευτείς. Πρόκειται για εξαιρετικά ασφαλή φάρμακα όταν αυτά δίδονται υπό ιατρική παρακολούθηση αλλά δεν χρειάζονται για όλους τους ασθενείς. Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι τα φάρμακα αυτά «δεν κάνουν» για κάθε ασθενή και δεν πρέπει να λαμβάνονται χωρίς συνταγή επειδή βοήθησαν κάποιο γνωστό σου.
Μόνο ο ειδικός στην διακοπή καπνίσματος πνευμονολόγος μπορεί να σου προτείνει να λάβεις, εάν χρειάζεται, την κατάλληλη και εξειδικευμένη για εσένα αγωγή.
Μην αυτοσχεδιάζεις λαμβάνοντας μόνος σου φάρμακα.